کنترل قند خون یا دیابت

فوق تخصص غدد درون ریز (اندوکرینولوژیست) نقش بسیار مهمی در کنترل دیابت و قند خون دارد. در مطب، این پزشک معمولاً اقدامات زیر را برای مدیریت دیابت انجام می دهد :

1. بررسی و ارزیابی اولیه

  • گرفتن شرح حال کامل از بیمار (علائم، سابقه خانوادگی، رژیم غذایی، میزان فعالیت بدنی و استرس)

  • معاینه بالینی شامل بررسی فشار خون، وزن، BMI، علائم نوروپاتی یا نوروپاتی محیطی

  • بررسی سوابق پزشکی و دارویی بیمار

2. درخواست آزمایش های تشخیصی

  • آزمایش قند خون ناشتا (FBS)

  • آزمایش HbA1c (برای سنجش میانگین قند خون در ۲ تا ۳ ماه گذشته)

  • آزمایش OGTT (تست تحمل گلوکز خوراکی)

  • پروفایل چربی، عملکرد کلیه، الکترولیت ها

  • در برخی موارد: تست انسولین، C-peptide یا آنتی بادی های مربوط به دیابت نوع ۱

3. تجویز دارو

  • تنظیم داروهای خوراکی برای دیابت نوع ۲ (مانند متفورمین، گلی بن کلامید، سیتاگلیپتین و...)

  • تجویز انسولین (در صورت نیاز، به ویژه در دیابت نوع ۱ یا دیابت پیشرفته)

  • انتخاب نوع انسولین، تنظیم دوز، و آموزش نحوه تزریق آن

  • بررسی تداخل دارویی و عوارض جانبی

4. پایش منظم و برنامه ریزی درمانی

  • تنظیم اهداف قند خون (ناشتا، پس از غذا، و HbA1c)

  • برنامه ریزی برای ویزیت های دوره ای (ماهانه، هر سه ماه، بسته به وضعیت بیمار)

  • ارزیابی نتایج آزمایش ها و تغییر برنامه دارویی در صورت نیاز

5. مشاوره تغذیه و سبک زندگی

  • همکاری با متخصص تغذیه یا دادن توصیه های غذایی شخصی سازی شده

  • آموزش مدیریت وعده های غذایی، شمارش کربوهیدرات ها

  • توصیه به فعالیت بدنی مناسب با وضعیت بیمار

  • مدیریت استرس و خواب

6. آموزش و حمایت

  • آموزش بیمار برای استفاده از گلوکومتر (دستگاه سنجش قند)

  • آموزش علائم افت یا افزایش شدید قند خون و راه های مقابله با آن

  • بررسی نیاز به ارجاع بیمار به مشاور، روانشناس یا متخصص چشم، کلیه، قلب و...