پرولاکتینوما | علائم، علل، آزمایش ها و درمان افزایش هورمون پرولاکتین

علائم پرولاکتینوما

علائم در زنان و مردان متفاوت است.

علائم در زنان

• اختلال یا قطع قاعدگی

• نازایی

• ترشح شیر از پستان بدون بارداری یا شیردهی

• کاهش میل جنسی

• خشکی واژن

• سردرد یا کاهش میدان بینایی (در تومورهای بزرگ)

علائم در مردان

• کاهش میل جنسی

• اختلال نعوظ

• ناباروری

• کاهش موهای بدن

• ترشح شیر از پستان (کمتر شایع)

• سردرد و اختلال بینایی در تومورهای بزرگ

جدول خلاصه علائم

گروه	علائم اصلی
زنان	قطع قاعدگی، نازایی، ترشح شیر، کاهش میل جنسی
مردان	کاهش تستوسترون، اختلال نعوظ، ناباروری، سردرد
تومورهای بزرگ	فشار بر عصب بینایی، سردرد، تاری دید یا کاهش میدان دید

علل افزایش پرولاکتین

افزایش پرولاکتین همیشه به معنی تومور نیست.
پرولاکتینوما یکی از علل پرولاکتین بالا است.

علل مربوط به تومور (پرولاکتینوما)

• آدنوم های ترشح کننده پرولاکتین

• بزرگ شدن هیپوفیز و فشار بر ساقه هیپوفیز

علل غیرتوموری (Hyperprolactinemia)

• استرس

• کم کاری تیروئید

• برخی داروها (ضد افسردگی، ضد تهوع، ضد روان پریشی)

• شیردهی

• بیماری های کلیوی یا کبدی

در این صفحه تمرکز اصلی بر پرولاکتینوما است.

تشخیص پرولاکتینوما

تشخیص دقیق باید توسط فوق تخصص غدد انجام شود.

آزمایش های ضروری

• اندازه گیری پرولاکتین خون (با تکرار برای تأیید)

• TSH برای رد کم کاری تیروئید

• بررسی عملکرد هورمون های جنسی

• MRI هیپوفیز برای مشاهده تومور

جدول تشخیص

نوع بررسی	هدف
پرولاکتین خون	تشخیص افزایش هورمون
MRI	تعیین اندازه تومور
تست های هورمونی	ارزیابی تأثیر تومور بر سایر هورمون ها
TSH	بررسی کم کاری تیروئید به عنوان علت جایگزین

درمان پرولاکتینوما

۱. درمان دارویی (انتخاب اول)

موثرترین و شایع ترین درمان:

• کابرگولین

• بروموکریپتین

این داروها:

• سطح پرولاکتین را کاهش می دهند

• تخمک گذاری یا تولید تستوسترون را به حالت طبیعی برمی گردانند

• اندازه تومور را کوچک می کنند

۲. جراحی هیپوفیز

در موارد زیر انجام می شود:

• عدم پاسخ به دارو

• تحمل نکردن دارو

• تومورهای بسیار بزرگ با فشار بر عصب بینایی

۳. درمان های کمکی

• درمان ناباروری

• جایگزینی هورمون های جنسی در صورت نیاز

جدول درمان

نوع درمان	موارد استفاده
داروی کابرگولین / بروموکریپتین	خط اول درمان
جراحی ترانس اسفنویید	مقاومت به دارو یا فشار تومور
درمان هورمونی کمکی	در موارد اختلالات جنسی یا باروری

پیگیری و مراقبت های بلندمدت

• اندازه گیری دوره ای پرولاکتین

• MRI سالانه (بر اساس تجویز پزشک)

• کنترل علائم بینایی

• ارزیابی باروری و هورمون ها

پیگیری های منظم از عود تومور جلوگیری می کند.