تیروئید و بارداری
تیروئید نقش مهمی در تنظیم متابولیسم و تعادل هورمونی دارد. در دوران بارداری، تغییرات هورمونی می تواند عملکرد تیروئید را تحت تأثیر قرار دهد. کم کاری یا پرکاری تیروئید اگر کنترل نشود، ممکن است بر سلامت مادر و جنین اثر بگذارد.
تیروئید در دوران بارداری
کم کاری تیروئید
-
خستگی شدید و خواب آلودگی
-
افزایش وزن بیش از حد معمول
-
یبوست و خشکی پوست
-
در صورت درمان نشدن: احتمال سقط جنین، زایمان زودرس یا تأخیر رشد جنین
پرکاری تیروئید
-
کاهش وزن غیرمنتظره
-
تپش قلب و اضطراب
-
تعریق و گرگرفتگی
-
در صورت درمان نشدن: پره اکلامپسی، زایمان زودرس، وزن کم نوزاد
علائم هشدار در بارداری
-
تپش قلب مداوم
-
خستگی شدید غیرمعمول
-
اختلال خواب
-
تغییر ناگهانی وزن
-
تورم گردن یا احساس فشار در ناحیه تیروئید
جدول مقایسه ای: کم کاری vs پرکاری تیروئید در بارداری
| ویژگی ها | کم کاری تیروئید در بارداری ✅ | پرکاری تیروئید در بارداری 🔥 |
| علائم شایع | خستگی شدید، افزایش وزن، یبوست، خشکی پوست | کاهش وزن، تپش قلب، اضطراب، تعریق |
| عوارض برای مادر | سقط جنین، پره اکلامپسی، زایمان زودرس | پره اکلامپسی، نارسایی قلبی، زایمان زودرس |
| عوارض برای جنین | تأخیر رشد، مشکلات شناختی، کم وزنی | کم وزنی، زایمان زودرس، پرکاری تیروئید نوزاد |
| تشخیص | آزمایش TSH و Free T4 | آزمایش TSH و Free T4 |
| درمان | لووتیروکسین با دوز تنظیم شده | داروهای ضدتیروئید (با احتیاط) |
| توصیه های تغذیه ای | پروتئین سالم، سبزیجات پخته، غلات کامل | تغذیه متعادل، اجتناب از محرک ها (کافئین زیاد) |
آزمایش ها و غربالگری
-
آزمایش TSH و Free T4 قبل و در طول بارداری
-
تکرار آزمایش ها هر ۶–۸ هفته در صورت مشکل تیروئید
درمان و مراقبت
-
داروهای تیروئید (مثل لووتیروکسین) در بارداری بی خطر هستند اما دوز باید تحت نظر متخصص تنظیم شود.
-
پرهیز از مصرف خودسرانه مکمل ید.
-
مصرف ید کافی (از طریق رژیم غذایی) طبق توصیه پزشک.
توصیه های تغذیه ای
-
مصرف پروتئین های سالم (ماهی، تخم مرغ، گوشت کم چرب)
-
میوه ها و سبزیجات متنوع
-
اجتناب از فست فود و غذاهای سرخ کردنی
-
محدود کردن مصرف کلم خام، سویا و بروکلی (به ویژه در کم کاری تیروئید)
