آزمایش های مهم تیروئید و تفسیر آنها برای بیماران

1. آزمایش TSH چیست؟

• محدوده نرمال: 0.4 – 4.5 mIU/L

• TSH بالا: نشانه احتمالی کم کاری تیروئید (هاشیموتو)

• TSH پایین: نشانه احتمالی پرکاری تیروئید (گریوز)

2. آزمایش Free T4

• محدوده نرمال: 0.8 – 1.8 ng/dL

• Free T4 بالا → پرکاری تیروئید

• Free T4 پایین → کم کاری تیروئید

3. آزمایش Free T3

• محدوده نرمال: 2.3 – 4.2 pg/mL

• Free T3 بالا → پرکاری تیروئید

• Free T3 پایین → کم کاری یا تبدیل ناکافی T4 به T3

4. آنتی بادی های تیروئید (Anti-TPO, Anti-Tg)

• مثبت بودن Anti-TPO و Anti-Tg معمولا نشان دهنده بیماری های خودایمنی مثل تیروئید هاشیموتو یا گریوز است.

جدول آزمایش های تیروئید و تفسیر ساده

نام آزمایش	محدوده نرمال تقریبی	بالا بودن چه معنایی دارد؟	پایین بودن چه معنایی دارد؟
TSH	0.4 – 4.5 mIU/L	کم کاری تیروئید	پرکاری تیروئید
Free T4	0.8 – 1.8 ng/dL	پرکاری تیروئید	کم کاری تیروئید
Free T3	2.3 – 4.2 pg/mL	پرکاری تیروئید	کم کاری تیروئید یا تبدیل ناکافی
Anti-TPO	منفی	بیماری خودایمنی (هاشیموتو)	طبیعی
Anti-Tg	منفی	بیماری گریوز یا پیگیری سرطان	طبیعی

چه زمانی باید آزمایش تیروئید بدهیم؟

• خستگی، خواب آلودگی یا بی حوصلگی

• تغییر ناگهانی وزن (چاقی یا لاغری بدون دلیل)

• ریزش مو یا خشکی پوست

• تپش قلب و اضطراب

• مشکلات قاعدگی یا ناباروری

• بارداری یا اقدام به بارداری

• سابقه خانوادگی بیماری تیروئید

آیا آزمایش تیروئید نیاز به ناشتا بودن دارد؟

خیر. بیشتر آزمایش های تیروئید نیازی به ناشتا بودن ندارند. تنها توصیه این است که داروی لووتیروکسین در روز آزمایش مصرف نشود. همچنین مصرف بیوتین (ویتامین B7) می تواند باعث خطای آزمایش شود، بهتر است 2 تا 3 روز قبل قطع شود.

پرسش های پرتکرار (FAQ)

1. آزمایش TSH بالا یعنی چه؟

تفسیر آزمایش TSH بالا معمولا نشان دهنده کم کاری تیروئید است و باید همراه با Free T4 بررسی شود.

2. آزمایش TSH پایین یعنی چه؟

تفسیر آزمایش TSH پایین می تواند نشانه پرکاری تیروئید باشد. در این شرایط Free T3 و Free T4 هم بررسی می شوند.

3. هزینه آزمایش تیروئید چقدر است؟

بسته به نوع آزمایشگاه و تعداد آزمایش ها، هزینه متفاوت است. معمولا شامل TSH، T4، T3 و آنتی بادی ها می شود.

4. آزمایش تیروئید در بارداری چرا مهم است؟

سطح هورمون های تیروئید بر سلامت مادر و رشد جنین تاثیر مستقیم دارد. بنابراین توصیه می شود در دوران بارداری آزمایش تیروئید انجام شود.

5. بهترین زمان آزمایش تیروئید چه موقع است؟

هر زمان از روز می توان آزمایش تیروئید داد. اما باید توجه داشت که داروهای تیروئید یا مکمل ها قبل از آزمایش مصرف نشوند.